پرداخت بدهی‌های دولت با اصلاح حساب‌ها

مصوبه‌اي كه براساس آن 45هزار ميليارد تومان از بدهي دولت به بانك مركزي با بدهي بانك‌ها به بانك مركزي تهاتر خواهد شد و 40هزار ميليارد تومان از بدهي دولت با انتشار اوراق بدهي دولت يا ساير اوراق بدهي كه جنبه استقراضي خواهد داشت، تسويه مي‌شود. اين بخش از اصلاحيه بودجه سال 95 كه معروف به تسعير نرخ ارز است را برخي از اقتصاددانان منتقد «شعبده‌بازي روي كاغذ» براي پخش پول ناميدند. موضوعي كه پيش از اين احمدي‌نژاد به دنبال آن بود اما با مقاومت مجلس مواجه شد.

بعد از آن پيشنهاد اين دولت هم در مجلس گذشته راي نياورد اما با آغاز به كار مجلس جديد، در اصلاحيه بودجه 95 مطرح و تصويب شد. افزون بر اين با اجرايي شدن اين قانون جديد، دولت مجوز دريافت 5ميليارد دلار وام از دولت روسيه براي اجراي طرح‌هاي عمراني و زيربنايي را در اختيار دارد و از سوي ديگر 8هزار ميليارد تومان از بدهي دولت به سازمان بيمه سلامت با انتشار اوراق بدهي پرداخت مي‌شود. روز گذشته نوبخت سخنگوي دولت خبر از آغاز پرداخت‌ بدهي‌هاي دولت به بازنشستگان، پيمانكاران و گندمكاران با اتكا به مصوبه جديد مجلس داد.

• استقراض،‌40 درصد بودجه عمومي

رئيس كميسيون اقتصادي مجلس با بيان اينكه پول جديدي با اجراي قانون اصلاح بودجه سال 95به اقتصاد كشور تزريق نخواهد شد، اظهار كرد: با اجرايي شدن اين قانون، ميزان استقراض دولت در بودجه امسال از يك سوم كل بودجه عمومي فراتر مي‌رود و به بيش از 40درصد خواهد رسيد.

محمدرضا پورابراهيمي، رئيس كميسيون اقتصادي مجلس در گفت‌وگو با همشهري در پاسخ به اين سؤال كه آيا با اصلاح بودجه سال‌95كه به تأييد شوراي نگهبان هم رسيده، پول جديدي بابت تسويه بدهي دولت به شبكه بانكي و پيمانكاران از محل تسعير نرخ ارز يا انتشار اوراق بدهي دولتي به اقتصاد كشور تزريق مي‌شود، اظهار كرد: اين مصوبه شامل 2بخش مي‌شود كه درخصوص تسويه بدهي دولت از محل تسعير نرخ ارز به بانك مركزي، پول جديد به اقتصاد تزريق نخواهد شد.

وي توضيح داد: براساس قانون اصلاح بودجه سال95بدهي بانك‌ها به بانك مركزي با بدهي دولت به بانك مركزي به شكلي از محل تسعير نرخ ارز تسويه خواهد شد كه بالغ بر 45هزار ميليارد تومان از محل مابه‌التفاوت نرخ ارز بدهي دولت به بانك مركزي و بدهي بانك‌ها به بانك مركزي تهاتر مي‌شود و باعث اصلاح ترازنامه بانك‌ها خواهد شد و اتفاقي بابت اينكه منابع جديدي در اختيار بانك‌ها يا دولت قرار بگيرد، رخ نخواهد داد و فقط و فقط اصلاح حساب‌ها صورت مي‌گيرد و منبع مالي يا پول جديدي به اقتصاد تزريق نمي‌شود.

اين نماينده مجلس افزود: البته با اصلاح ترازنامه بانك‌ها، اين انتظار مي‌رود كه قدرت تسهيلات‌دهي بانك‌ها به‌تدريج بهبود خواهد يافت و با افزايش سرمايه بانك‌هاي دولتي، كفايت سرمايه اين بانك‌ها ارتقا مي‌يابد؛ البته از آنجايي كه هدف از مصوبه مجلس، تسويه بدهي دولت است، شايد به افزايش سرمايه بانك‌ها هم منجر نشود كه پيش‌بيني مجلس هم اين بوده كه مصوبه يادشده تنها در حد تسويه بخشي از بدهي‌هاي دولت كفايت كند و به هر حال اتفاقي در داده منابع مالي بانك‌ها كه دولت بخواهد روي آن حساب باز كند، رخ نمي‌دهد.

پورابراهيمي درباره احتمال تزريق نقدينگي از محل تسويه بدهي دولت به پيمانكاران با انتشار اوراق خزانه هم توضيح داد: به هر ميزاني كه اوراق بدهي خزانه منتشر شود، منابع از طريق فروش اين اوراق در بازار سرمايه جذب خواهد شد كه منابع جذب شده در اختيار پيمانكاران قرار مي‌گيرد كه باعث روان‌تر شدن گردش اقتصاد كشور مي‌شود و طرح‌هاي عمراني با پرداخت بدهي دولت به پيمانكاران زودتر به سرانجام مي‌رسد؛ البته ميزان بدهي دولت به پيمانكاران به قدري بالاست كه انتشار اوراق خزانه شايد كمتر از 10درصد بدهي‌هاي انباشت‌شده دولت را پوشش دهد.

رئيس كميسيون اقتصادي مجلس تأكيد كرد: در واقع دولت با انتشار اين اوراق اقدام به پذيرش تعهدات خود در سررسيد خواهد كرد و اين اوراق در بازار سرمايه، معامله خواهد شد كه منابع مالي به‌دست آمده صرف بازپرداخت تعهدات دولت و سود اين اوراق در سررسيد مي‌شود.

• وعده اشتغال و پرداخت بدهي‌ها

سخنگوي دولت وعده داده با اصلاحيه بودجه سال 95اقتصاد كشور از ركود خارج و ميزان اشتغال افزايش مي‌يابد. محمدباقر نوبخت توضيح داد: مي‌توانيم از طريق اوراق مالي كه دولت در اختيار اين پيمانكاران قرار مي‌دهد فرصتي ايجاد كنيم كه آنها در ازاي بدهي‌شان به بانك‌ها اين اوراق را با بانك‌ها تسويه كنند و بانك‌ها هم چون به بانك مركزي بدهي دارند با بانك مركزي هماهنگ شده است تا بدهي بانك‌ها را از طريق اين اوراق، تهاتر و تسويه كند. وي افزود: با اين كار بانك‌ها امكان پيدا مي‌كنند تا تسهيلات مورد نياز را در اختيار واحدهاي توليدي قرار دهند.